رگولاتور چیست و چگونه تست میشود؟

رگولاتور چیست؟ ولتاژ ورودی رگولاتور چیست؟ روش تست رگلاتور یک دغدغه بزرگ در تعمیرات بردهای الکترونیکی همانند آیفون تصویری می باشد. تست رگولاتور بر روی برد و بیرون برد و یا حتی جواب به این سوال که آیا ممکن است رگولاتور را تست کنیم اما همچنان معیوب باشد؟ به عنوان مثال ممکن است رگولاتور آمپر مورد نیاز جهت تغذیه را نداشته باشد؟ در این مطلب به تمام این سوالات پاسخ خواهیم داد و گامی بیشتر برای تست قطعات الکترونیکی خواهیم برداشت . پس تا انتهای مطلب ما را یاری نمایید.

در ابتدای شروع آموزش باید بدانیم رگولاتور چیست؟

رگولاتور چیست؟

رگولاتور یک قطعه الکترونیکی در دسته آی سی ها می باشد. به همین خاطر به آن آی سی رگولاتور نیز میگویند. رگولاتورها انواع مختلفی دارند. رگولاتورهای خطی و رگولاتورهای غیر خطی از همین دسته می باشند. ما در اینجا رگولاتورهای خطی را مورد بررسی قرار خواهیم داد و روش تست رگولاتورهای خطی را بیان خواهیم کرد.

رگولاتور در واقع مبدل های ولتاژ DC to DC می باشند با جریان و توان خاص. یعنی ما توسط یک رگولاتور میتوانیم ولتاژ خود را به هر ولتاژی که نیاز داریم تبدیل نماییم. یکی از پرکاربرد ترین این آی سی رگولاتورها آی سی رگولاتور 7812 و 7805 می باشدکه در تعمیر ایفون تصویری و تعمیر برد جک درب بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.

آی سی رگولاتور کد 78 چیست؟ (7812-7805)

آی سی های رگولاتور وات های متفاوتی دارند که در شکل های متفاوتی دیده میشوند. اما از پرکاربرد ترین آن ها آی سی با شروع کد 78 می باشد که عدد بعد این کد ولتاژ خروجی آی سی را مشخص میکند. مثلا کد 7812 به معنی رگولاتور مبدل ولتاژ مثبت 12 ولت می باشد و کد 7805 به معنی مبدل ولتاژ مستقیم 5 ولت می باشد. اما ولتاژ ورودی رگولاتور باید چقدر باشد؟ حداقل ولتاژ ورودی این آی سی در عمل باید 1+ولتاژ خروجبی باشد. یعنی

ولتاژ ورودی >= ولتاژ خروجی +1

اما حداکثر ولتاژ ورودی چقدر است؟ حداکثر ولتاژ ورودی بسته به میزان حرارت این آی سی می باشد. در دیتاشیت آی سی رگولاتور 7812 یک دمای کاری نوشته شده است و چون این آی سی ولتاژ اضافی را به دما تبدیل میکند هر چقدر ولتاژ ورودی بالاتر برود این رگپولاتور داغتر خواهد شد و حالا اگر بتوانیم این رگولاتور را توسط هیتسینگ خنک نگه داریم میتوانیم ولتاژ بالاتری به ورودی آن داد.

نوع پر کاربرد آن با کد 78 را در شکل زیر مشاهده می کنید.

خوب همانطور که در شکل بالا مشاهده میکنید، آی سی رگولاتور دارای سه عدد پایه می باشد که دو عدد آن پایه های مثبت ورودی و خروجی می باشد و یک عدد این پایه ها منفی مشترک می باشد. اما این منفی مشترک یعنی چی؟ شاید در ذهن شما این سوال مطرح شده است که من دو عدد سیم ورودی دارم حال سیم خروجی ولتاژ را از کجا بگیرم؟

به عکس زیر توجه کنید…

خوب حالا با دیدن این عکس جواب سوال خود را یافته اید.

رگولاتور 1117 چیست؟

این رگولاتور یک مبدل ولتاژ مثبت مستقیم به مستقیم است و تفاوتی با رگولاتور کد 78 ندارد. این رگولاتور در ولتاژ های کوچک و متعدد بسیاری در بازار وجود دارد و تنها نوع پایه ها و جایگاه آنها متفاوت است. این رگولاتور در بردهای تصویر و تعمیرات برد تصویر بسیار دیده میشود. جهت تست این رگولاتور 1117 با ما همراه باشید. در ابتدا نگاهی به این رگولاتور و پایه ها می اندازیم.

همانطور که میبینیم جایگاه پایه ها در این آی سی بسیار متفاوت از نوع 78 می باشد. در این رگولاتورها ولتاژ خروجی در کنار کد 1117 مشاهده میشود. مثلا عکس بالا رگولاتور 1117 با ولتاژ خروجی 3.3 ولت می باشد. این نوع از آی سی های رگولاتور ولتاژهای متعددی دارند و در تعمیر آیفون تصویری ولتاژهای کاری 1.8 و 2.5 و 3.3 و نوع ADJ آن بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.

حال نوبت به ان رسیده تا روش های تست این آی سی ها را بررسی نماییم.

رگولاتورهای ADJ چه نوع رگولاتورهایی هستند؟

مدل هایی از رگولاتور 1117 در بازار موجود می باشند با کد ADJ این نوع رگولاتورها ولتاژ خروجی متغیری دارند و سازنده یا طراح برد الکترونیکی هر ولتاژی که مورد نیاز اوست را از این آی سی رگولاتورها میگیرد. این رگولاتورها بسته به طراحی مدار و قطعات کناری خود ولتاژ خروجی آن ها متفاوت است. از این رو نمیخواهیم در این مطلب به مدار آن ها بپردازیم اما روش تست این گونه از رگولاتورها را نیز بیان خواهیم کرد

روش تست رگولاتور ADJ

همانطور که گفتیم این رگولاتورها ولتاژ خروجی متغیری دارند و بسته به قطعات کناری آنها ولتاژ خروجی تعیین میگردد. اما ما جهت تست این رگولاتورها چگونه عمل کنیم. توجه داشته باشید که رگولاتورها مخصوصا رگولاتورهای 1117 ADJ برای تغذیه آی سی ها مورد استفاده قرار میگیرند. مثلا اگر رگولاتور 1117 کنار یک آی سی پروگرام قرار گیرد ما میتوانیم به دیتاشیت این آی سی مراجعه نموده و ولتاژ کاری آی سی را بدست آوریم . در این صورت به راحتی میتوانیم بفهمیم چه ولتاژی باید از رگولاتور بگیریم.

به طور کلی ولتاژ ثابت در خروجی این گونه رگولاتورها نشان از سالم بودن این رگولاتور خواهد بود.

فرایند تست اتصال کوتاه قبل از تست رگولاتورها چیست؟

همواره باید توجه داشته باشیم که رگولاتورها را باید توسط ولتاژ اعمال شده به پایه ورودی بسنجیم. به همین دلیل قبل از اعمال ولتاژ نیاز است تا تست اتصال کوتاه از رگولاتورها گرفته شود تا خطر ترکیدگی یا اتصال کوتاه را به حداقل برسانیم.

روش تست اتصال کوتاه رگولاتورها

تست اتصال کوتاه از رگولاتورها بسیار راحت می باشد و تنها کافیست تا مولتی متر خود را بر روی حالت بازر یا اهم متر همراه با بوق گذاشته و پایه های 1 و 2 و 3 را تست اتصال کوتاه بگیرید. بدینصورت که پایه 1 نباید به پایه های 2 و 3 راه بدهد (صدای بازر شنیده نشود یا اهم آن پایین تر از عدد 20 نباشد) و بعد نوبت به پایه 2 میرسد. تست اتصال کوتاه رگولاتور با پایه 2 را نیز بررسی نمایید. هیچ کدام از پایه ها نباید به یکدیگر راه دهند(یا اتصال کوتاه باشند).

روش تست رگولاتور با ولتمتر چگونه است؟

حالا رسیدیم به روش تست رگولاتورها که باید در ابتدا بدانیم کدام مدل از رگولاتور را قرار است تست نماییم. اگر رگولاتور از نوع خطی باشد که کار بسیار راحت است اما نوع غیر خطی آن باید حتما اطلاعاتی از دیتاشیت قطعه را بیابیم و بعد به سراغ روش تست رگولاتور برویم. حال ما در اینجا روش تست برخی رگولاتورهای خطی را بیان خواهیم کرد.

روش تست رگولاتور کد 78 روی برد

حال که در ابتدا تست اتصال کوتاه را برای رگولاتور انجام دادیم و اطمینان داریم که اتصال کوتاه نیست ، کافیست بدانیم رگولاتور بر روی برد قرار گرفته است یا بیرون. اگر رگولاتور را قرار است بر روی برد تست نماییم که به راحتی برق برد را وصل میکنیم و پراپ منفی ولتمتر را بر روی بدنه رگولاتور ثابت نگه میداریم. حال پراپ مثبت را ابتدا بر روی پایه ورودی ولتاژ گذاشته و ولتاژ نوشته شده را ثبت میکنیم و بعد پراپ مثبت را به پایه خروجی منتقل کرده و ولتاز را یادداشت می نماییم. همانند شکل زیر

حال تصور کنید این یک آی سی رگولاتور 7812 می باشد که ولتاژ های بالای 12 ولت را به 12 ولت تبدیل میکند. اگر ولتاژ ورودی مقدار برابر یا کمتری از 12 ولت باشد این بدان معناست که ولتاژ مورد نیاز رگولاتور به آن نرسیده است ، و مشکل از قطعات قبلی خواهد بود. اما اگر ولتاژ پایه ورودی مقدار بالاتر از 12 ولت باشد، این بدان معنیست که ولتاژ مناسب رگولاتور به آن رسیده است و نیاز است تا ولتاژ پایه خروجی را بگیریم.

حالا اگر ولتاژ پایه خروجی مقدار ثابت 12 ولت را نشان دهد، یعنی آی سی رگولاتور ما سالم خواهد بود و اگر ولتاژ پایه خروجی مقداری کمتر و یا بیشتر از 12 ولت باشد این به معنی معیوب بودن آی سی رگولاتور خواهد بود.

روش تست رگولاتور 1117

یکی دیگر از رگولاتورهای پرکاربرد در الکترونیک و تعمیرات برد رگولاتور 1117 می باشد. اما این رگولاتور در تست تنها پایه های آن در ورودی و خروجی متفاوت است و روش تست آن با رگولاتور 78 مشترک می باشد. حال به تصویر زیر نگاهی بیاندازید. این یک برد آیفون تصویری می باشد که رگولاتورهای 1117 آن بر روی قسمت تصویر قرار دارد.

خوب حالا کافیست تا در ابتدا پراپ منفی رو روی قسمت منفی برد و یا پایه منفی رگولاتور 1117 ثابت نگه داریم و بعد پراپ مثبت رو ابتدا در ورودی رگولاتور بذاریم و عدد ولتمتر رو یادداشت کنیم و حالا پراپ مثبت رو روی پایه خروجی بذاریم و ولتاژ رو یادداشت کنیم. نتیجه بدین صورت خواهد بود.

اگر ولتاژ ورودی از مقدار 3.3 ولت بیشتر باشه یعنی ولتاژ مورد نیاز به رگولاتور رسیده اما اگر کمتر باشه باید قبل این رگولاتور دنبال حل مشکل باشیم. اما اگر ولتاژ کافی رسیده باشه و ولتاژ خروجی خارج از مقدار 3.3 ولت باشه و یا ولتاژ کمی دارای نوسان باشه این بدان معنیست که رگولاتور سوخته است و باید تعویض گردد.

برای نوشتن این مطلب 4 روز کاری صرف شده است . 10 سال تخصص در این مطلب نهفته شده تا شما دوست عزیز در مدت زمان ده دقیقه این مطلب رو بخونید. خوشحال میشیم اگه با کمی وقت گذاشتن و به اشتراک گذاشتن این مطلب ما رو هم خوشحال کنید. در ضمن میتونید به این مطلب هم امتیاز بدید ممنون از شما